Ten Kate maakt zich zorgen over oud en nieuw. Er zit volgens hem veel spanning in de samenleving. De jeugd roerde zich afgelopen weken en ook op kerstavond was het onrustig. Om die reden stuurde hij een brief die in alle kerkdiensten werd voorgelezen. Dat is nooit eerder gebeurd.

De burgemeester roept ouders op om met hun kinderen te praten over oud en nieuw en wat ze gaan doen en vooral moeten laten. Ongeregeldheden worden gevreesd en dat terwijl nieuwjaarsdag op een zondag valt. Tientallen stewards, mannen en een enkele dame uit de eigen gemeenschap, lopen ook weer rond om een oogje in het zeil te houden.

Ten Kate geeft aan dat de openbare orde de verantwoordelijkheid is van hemzelf, politie en OM, maar het zijn de jongeren die de straat opgaan en die jongeren hebben ouders en het zou fijn zijn als die even met hun kroost gaan zitten, voordat de klok twaalf uur slaat. Ten Kate bezoekt de komende dagen ook diverse keten om met de jeugd in gesprek te gaan. Gewoon in het plat. Ten Kate is een boer onder de boeren. Zijn zonen melken de koeien in Koekangerveld. „We moeten het samen doen”, zegt hij. „Zonder de samenleving kan een burgemeester niks.”

Ongerust

Veel mensen zijn ongerust over politiek en samenleving. Het was dan ook en lastig jaar. De stikstofcrisis treft de boerengemeenschap hard. De onzekerheid en ontevredenheid zijn groot. Ook liet de jeugd en oudere jeugd zich gelden op 19 november toen Kick Out Zwart Piet de Sinterklaasintocht in Staphorst wilde aangrijpen om te demonstreren tegen Zwarte Piet. Eveneens zijn Staphorsters verontrust over het feit dat hotel Waanders mogelijk wordt gebruikt voor de opvang van veertig tot vijftig statushouders.

Ten Kate snapt dat deze zaken allemaal tot wrevel leiden, maar het zijn tegelijkertijd dingen waar de lokale overheid niet veel aan kan doen. Ook de gemeente kijkt volgens Ten Kate soms met verbazing en verbijstering naar het beleid van de rijksoverheid wat gemeenten moeten opknappen en verantwoordelijk voor gehouden worden, terwijl ze dat niet zijn. De stikstofcrisis is een Haagse aangelegenheid en de gemeente doet er alles aan om Rijk en provincie op andere gedachten te brengen. Boeren, bedrijfsleven, de gemeente en Staatsbosbeheer kwamen vorige maand zelfs met een eigen Coöperatief Plan Staphorst om de stikstofcrisis het hoofd te bieden.

Ook als het gaat over de statushouders is de lokale samenleving ongerust, maar ook hier kan de gemeente weinig aan doen. Staphorst krijgt een taakstelling van het Rijk en moet deze mensen huisvesten of ze nou wil of niet.

Met betrekking tot de demonstratie van Kick Out Zwarte Piet kan de lokale overheid weinig verweten worden. Demonstreren op de plek waar iets gebeurt, waar je tegen wilt ageren, is een grondrecht in onze rechtstaat en de burgemeester moet dit toestaan of hij nou wil of niet. Pas toen na allerlei consternatie de veiligheid niet gegarandeerd kon worden, volgde een verbod.