Duurzaam medicijn gebruik

Isala ondertekende de Green Deal voor de zorg. Daarin staan afspraken om samen de zorg duurzamer te maken. Een belangrijk thema is zinvol omgaan met medicatie. Peder: ‘De Green Deal voor de zorg vraagt onder andere specifiek aandacht voor de belasting van medicatie op het milieu en dan vooral de medicijnresten die in het oppervlaktewater komen. Wij vinden namelijk steeds meer medicijnresten in het oppervlakte water omdat mensen vaker medicatie gebruiken. Maar ook als je onzorgvuldig omgaat met medicijnen kunnen ze in het oppervlakte water terecht komen.

Ongebruikte medicijnen

Als je duurzaam om wilt gaan met medicijnen, zou je kunnen overwegen om ongebruikte medicijnen door te geven aan anderen en om misschien wat minder strikt naar de houdbaarheidsdatum te kijken. Peder: ‘Het probleem met ongebruikte medicijnen is dat je nooit weet hoe ze zijn bewaard. Je kunt de kwaliteit dus niet garanderen. Ook is het niet verstandig om medicijnen te gebruiken die over datum zijn. Dat is de reden dat apotheken nooit te veel medicijnen in één keer verstrekken. Maar je wilt ook voorkomen dat patiënten vaak naar de apotheek moeten komen. De kunst is om de juiste balans te vinden. Koop je zelf medicijnen in de drogist, koop dan niet een te grote voorraad.

Ook in het ziekenhuis worden veel medicijnen verstrekt. Peder: Niet alle medicijnen worden gebruikt en gaan dan terug naar de apotheek. Bijvoorbeeld omdat een patiënt eerder met ontslag gaat, of omdat de arts andere medicijnen heeft voorgeschreven. Daarom ging tot voor kort in Isala wekelijks nog een zwarte afvalton met medicijnen mee met het ziekenhuisafval. Wij, samen met een student, hebben gekeken hoe wij deze overgebleven tabletten, die gewoon in een drukstrip zitten, weer terug kunnen brengen in de voorraad. We zien nu dat dit bij wel negentig procent van de medicijnen lukt. We hebben wel moeten kijken hoe wij dat veilig doen en dat een pil niet in een verkeerd doosje terechtkomt bijvoorbeeld.’

Het is belangrijk dat wij als apotheek en mensen thuis bewust zijn van de impact van medicijnen op het milieu, vindt Peder. ‘Uitzoeken hoe wij weer medicijnen terug kunnen nemen in de voorraad is een goed voorbeeld. Maar wij zijn er nog niet, wij moeten hier verder met elkaar mee aan de slag.’

Meer informatie: isala.nl/apotheek

‘De papieren onderlegger is in veel onderzoekskamers verleden tijd’

In een ziekenhuis als Isala worden dagelijks veel wegwerpmaterialen gebruikt. Van operatiemutsjes tot celstofmatjes. Vaak is het nodig, maar lang niet altijd. Daarom kijken in heel Isala verschillende Green Teams of er op een duurzamere manier gewerkt kan worden.

Iedereen die weleens bij de huisarts of in het ziekenhuis komt, kent ze wel. De papieren onderleggers die vanaf een grote rol over de onderzoeksbank worden getrokken. ‘Vanuit verschillende Green Teams kwam de vraag of deze papieren onderleggers wel nodig waren’, vertelt Lisette Brakert. Als deskundige infectiepreventie denkt zij met vrijwel alle Green Teams binnen Isala mee. Haar antwoord luidde: ‘Nee, vanuit hygiënisch oogpunt heeft de papieren onderlegger geen functie. Sterker nog, eigenlijk zorgt de papieren onderlegger er eerder voor dat de onderzoeksbank minder vaak met een microvezeldoek wordt schoongemaakt, terwijl dat juist wel bijdraagt aan meer hygiëne.’

Productie, transport en afvalverwerking

Inmiddels geldt in heel Isala het advies om de papieren rol niet meer te gebruiken. Dat scheelt dagelijks vele meters aan papier. Lisette: ‘Alleen bij onderzoeken waar lichaamsvloeistoffen, zoals bloed, vrij kunnen komen wordt de rol nog gebruikt. Of waar de patiënt bijvoorbeeld met blote billen op de onderzoeksbank plaatsneemt.’ Vaak wordt gedacht dat een paar rollen papier meer of minder niet zo’n groot verschil maken, vertelt Lisette. ‘Maar het draagt op veel verschillende niveaus bij aan duurzaamheid; de rollen hoeven niet meer gemaakt te worden, niet meer vervoerd te worden en belanden na afloop niet meer bij het afval dat ook weer verwerkt moet worden. Een hele verbetering dus.’

Meer informatie: isala.nl/infectiepreventie